Karar Tarihi : 16/03/2013
Baskanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 4/3/2013 tarihli
yazıda aynen; “298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrasında; seçmen kütüklerinin
seçimlere katılma yeterliligini tasıyan siyasi partilerin genel merkezlerince
veya yetkilendirilmis il veya ilçe baskanlarınca istenildiginde; Yüksek Seçim
Kurulunca belirlenen giderin maliye veznesine yatırılmak ve makbuzu ibraz
edilmek kosuluyla, bir seçim döneminde iki defadan fazla olmamak üzere ilçe
seçim kurulu baskanınca bilgisayar ortamında veya liste düzeyinde imza
karsılıgı yetkili kisiye verilecegi,
Aynı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci fıkrasında; siyasi
partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye baskanlıgı ile
belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri
için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teskilat
kurmus ve büyük kongrelerini yapmıs olmalarının veya Türkiye Büyük Millet
Meclisinde gruplarının bulunmasının zorunlu oldugu vurgulandıktan sonra, bir
l’de teskilatlanmanın, merkez ilçe dahil o l’in ilçelerinin en az üçte birinde teskilat
kurmayı gerektirdigi, belirtilmis, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 20 nci
maddesinin 1 inci fıkrasında da; bir ilçede teskilatlanmanın, ilçe sınırları
içerisindeki beldelerin en az yarısında teskilat kurmayı gerektirdigi, belde sayısı
üç veya daha az ise beldenin sadece birinde teskilat kurulmus olmasının yeterli
oldugu, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 31. maddesinde; belde
teskilatlarının, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teskilatı
olan yerlerde bulunacagı, öngörülmüstür.
Bu esaslar çerçevesinde, seçime katılabilecek olan siyasi
partileri tespit ve ilan etme görev ve
yetkisi Yüksek Seçim Kuruluna ait bulunmaktadır.
Bu nedenle, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen
Kütükleri Hakkında Kanunun 47 nci maddesine göre, siyasi partilerce istenen
seçmen kütüklerinin verilmesinde yapılacak uygulamanın ana kurallarının
belirlenmesine iliskin Kurulumuzun aynı konuda daha önceden verilmis olan
kararlarının 2013 yılı için yeniden gözden geçirilerek, ayrıca talep halinde
seçmen kütügü verilmesi gereken ve seçimlere katılma yeterliligini tasıyan
siyasi partilerin,
gerektiginde bir komisyon çalısmasından sonra tespitine
karar verilmesini takdirlerinize arz ederim.” denilmis olmakla, 4/3/2013
tarihinde olusturulan Komisyon çalısmalarını tamamlamıs bulundugundan, konu incelenerek;
GEREG GÖRÜSÜLÜP DÜSÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrasında; seçmen kütüklerinin
seçimlere katılma yeterliligini tasıyan siyasi partilerin genel merkezlerince
veya yetkilendirilmis il veya ilçe baskanlarınca istenildiginde; Yüksek Seçim
Kurulunca belirlenen giderin maliye veznesine yatırılmak ve makbuzu ibraz
edilmek kosuluyla, bir seçim döneminde iki defadan fazla olmamak üzere ilçe
seçim kurulu baskanınca bilgisayar ortamında veya liste düzeyinde imza karsılıgı
yetkili kisiye verilecegi, Yine, aynı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci
fıkrasında da; siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve
belediye baskanlıgı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve
ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden
en az altı ay evvel teskilat kurmus ve büyük kongrelerini yapmıs olmalarının
veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunmasının zorunlu oldugu vurgulandıktan sonra, bir l’de
teskilatlanmanın, merkez ilçe dahil o l’in ilçelerinin en az üçte
birinde teskilat kurmayı gerektirdigi, belirtilmis, 2820
sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 20 nci maddesinin 1 inci bendinde, bir ilçede
teskilatlanmanın ilçe sınırları içerisindeki beldelerin en az yarısında
teskilat kurmayı gerektirdigi, belde sayısı üç veya daha az ise, beldenin
sadece birinde teskilat kurulmus olmasının yeterli oldugu öngörülmüs, 36 ncı
maddesinde de buna benzer düzenlemeye yer verilmistir.
Öncelikle, seçmen kütügü veya seçmen listesi verilebilecek
olan siyasi partilerin, seçimlere
katılabilme yeterliligine sahip olmaları gerektiginden, bu
yeterliligin ne zaman saglanmıs olması gerekecegi konusunun, açıklıga
kavusturulması zorunlu bulunmaktadır.
Uygulamada esitligi saglayabilmek için daha evvelki
uygulamalar da göz önünde bulundurularak, 1/1/2013 tarihi esas alınarak 2013
yılında siyasi partilerin seçimlere katılabilme yeterliliginin Yüksek Seçim Kurulunca
saptanarak ilan edilmesi gerekir.
Bu esaslar çerçevesinde; 298 sayılı Seçimlerin Temel
Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 47. maddesi hükümleri geregince,
seçmen kütügü verilebilecek olan ve seçimlere katılma yeterliligini tasıyan
siyasi partileri tespit ve ilan etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı
Kanunlara göre Yüksek Seçim Kuruluna ait bulundugundan, sözü edilen 298 sayılı
Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendinde öngörülen kosullara sahip siyasi
partilerin ve aynı Kanunun 47. maddesine göre seçmen kütüklerinin
verilebilecegi siyasi partilerin ayrı ayrı arastırılıp saptanması
gerekmektedir.
Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Bassavcılıgının 12/2/2013
günlü, 51047475/194 sayılı yazısı ekinde gönderilen siyasi partilerin teskilat
kurdukları il – ilçe ve beldeleri gösterir teskilat kütügüne iliksin CD’nin
incelenmesi sonucunda;
a) 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ve
2820 sayılı Kanunun 36. maddesindeki kosullara uygun olarak 1/1/2013 tarihinden
altı (6) ay öncesi olan 1/7/2012 tarihi itibariyle illerin en az yarısında
teskilatını kurmus ve büyük kongrelerini yapmıs olan ve 298 sayılı Kanunun 47
nci maddesine göre seçmen kütüklerinin verilecegi siyasi partilerin;
1- Adalet ve Kalkınma Partisi,
2- Alternatif Parti,
3- Bagımsız Türkiye Partisi,
4- Barıs ve Demokrasi Partisi,
5- Büyük Birlik Partisi,
6- Cumhuriyet Halk Partisi,
7- Demokrat Parti,
8- Demokratik Sol Parti,
9- Dogru Yol Partisi,
10- Emek Partisi,
11- Genç Parti,
12- Hak ve Esitlik Partisi,
13- Hak ve Özgürlükler Partisi,
14- Halkın Yükselisi Partisi,
15- sçi Partisi,
16- Liberal Demokrat Parti,
17- Millet Partisi,
18- Milliyetçi Hareket Partisi,
19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti,
20- Özgürlük ve Dayanısma Partisi,
21- Saadet Partisi,
22- Türkiye Komünist Partisi oldugu belirlenmistir.
b) Diger partilerin ise, genel kongre veya teskilatlanma
kosulunu tasımamaları nedeniyle, 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci
bendi ve 2820 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları
tespit edilmistir.
c) Bundan ayrı olarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde
grubu bulunan siyasi partilerin de
belirlenmesi gerekmis ve Türkiye Büyük Millet Meclisi
Baskanlıgının 8/2/2013 günlü, 43452547-160-107055 sayılı yazılarında, Türkiye
Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi,
2- Cumhuriyet Halk Partisi, 3- Milliyetçi Hareket Partisi, 4- Barıs ve
Demokrasi Partisi oldugu bildirilmistir.
Bütün bu islemlerden sonra, 298 sayılı Kanunun 14 üncü
maddesinin 11 inci bendi ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 36 ncı
maddesinde öngörülen kosullara sahip siyasi partilerin hangileri oldugu yukarıda
tespit edilmis bulunmaktadır.
Ancak, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen
Kütükleri Hakkında Kanunun 47 nci maddesinde belirlenen kuralların açıklıga
kavusturulması ve Kanun hükümlerinin Yurt düzeyinde aynı biçimde uygulanması
gerektigi sonucuna varılmıstır.
Öncelikle, seçmen kütügü verilebilecek olan siyasi
partilerin, seçimlere katılabilme yeterliligine sahip olmaları gerekir.
Yukarıda belirtilen 298 sayılı Kanunun 47. maddesinde sözü edilen seçim dönemi kavramından;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101. maddesi ile aynı konuya iliskin 6271
sayılı Cumhurbaskanı Seçimi Kanunun 3. maddesinde yer alan 5 (bes), Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi
Kanununun konuya iliskin 6. maddesinde yer alan 4 (dört) ve Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının 127 nci maddesi ile 2972 sayılı Mahalli dareler ile Mahalle
Muhtarlıkları
ve htiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun aynı konuya
iliskin 8. maddesinde yer alan 5 (bes) yıllık dönemler olarak anlasılması
gerekmektedir.
Ayrıca, Yüksek Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarından bir
seçim döneminde seçmen kütügü isteyebilecek siyasi parti temsilcilerinin genel
merkez yetkilileri olduguna, ancak siyasi parti genel merkezlerince
yetkilendirilmeleri kosulu ile siyasi parti il baskanları ile ilçe
baskanlarının da istemde bulunabilecekleri ve bu istemlerinin ikiden fazla
olamayacagı anlasılmaktadır.
Yasada yer alan diger bir husus ise, verilecek olan seçmen
kütügü örnegine iliskin bedelin her
seçmen için saptanmasına ve ödeme sekli ile ödeme yerinin
belirlenmesine, Seçmen kütügü örneklerinin verilebilmesi için ilçe seçim
kurulunca hesaplanan bedelin maliye veznesine ödenmesi ve alındı makbuzu
aslının ilçe seçim kuruluna ibraz edilmesine, karar verilmesi gerekmistir.
S O N U Ç:
Açıklanan durum karsısında;
1) 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 11 inci bendi ve
2820 sayılı Kanunun 36. maddesindeki kosullara uygun olarak 1/1/2013 tarihinden
altı (6) ay öncesi olan 1/7/2012 tarihi itibariyle illerin en az yarısında
teskilatını kurmus ve büyük kongrelerini yapmıs olan ve 298 sayılı Kanunun 47
nci maddesine göre seçmen kütüklerinin verilecegi siyasi partilerin; 1- Adalet
ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bagımsız Türkiye Partisi, 4- Barıs
ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7-
Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Dogru Yol Partisi, 10- Emek
Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Esitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler
Partisi, 14- Halkın Yükselisi Partisi, 15- sçi Partisi, 16-
Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi
Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanısma
Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi oldugunun tespit ve ilanına,
2- Her yıl Ocak ayında siyasi partilerin seçime katılabilme yeterliliklerinin
Yüksek Seçim Kurulunca yeniden saptanarak ilanına,
3- Seçim dönemi kavramının, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının
101. maddesi ile aynı konuya iliskin 6271 sayılı Cumhurbaskanı Seçimi Kanunun
3. maddesinde yer alan 5 (bes), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesi
ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun konuya iliskin 6. maddesinde yer alan
4 (dört) ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 127 nci maddesi ile 2972 sayılı
Mahalli dareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve htiyar Heyetleri Seçimi Hakkında
Kanunun aynı konuya iliskin 8. maddesinde yer alan 5 (bes) yıllık dönemler
olarak anlasılması gerektigine,
4- Seçmen kütügü örnegi istemeye siyasi partilerin genel
merkezlerinin yetkili olduguna, ancak yetki verilmesi kosuluyla il ve ilçe
baskanlarının da istemde bulunabileceklerine,
5- 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkında Kanunun 47. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, seçmen kütügü örnegi
istemlerinin bir seçim döneminde ikiden fazla olamayacagına,
6- Seçmen kütügü örneklerinin kagıt olarak istenilmesi
durumunda, verilecek seçmen kütügü
örneklerinin gideri karsılıgı ödenecek bedelin, 2013 yılı
için her seçmen basına (6) Kr olarak tespitine ve bu bedelin maliye veznesine
yatırılmasına, bunlara ait fotokopi masrafının ise seçim ödeneginden karsılanmasına,
7- Seçmen kütügü örnegi verilmesi istemlerinin manyetik (CD
veya DVD) ortamdan da
karsılanabilecegine, ancak manyetik ortamda istenen seçmen
kütügü örneklerinin ücretsiz olarak verilmesi gerektigine,
8- Seçmen kütügü örnekleri giderinin ödendigine iliskin
belge, ilgili kurulca alındıktan sonra, imza karsılıgında bu örneklerin siyasi
parti yetkililerine verilmesine,
9- Siyasi partilerin seçmen kütüklerine iliskin istemlerinin
karsılandıgında gider makbuzu
fotokopilerinin de eklenmek suretiyle Kurulumuz Baskanlıgına
bildirilmesi gerektigine,
10- Karar örneginin Resmi Gazetede yayımlanmasına,
11- Kararın bir örneginin seçime katılabilecek siyasi
partiler genel baskanlıklarına gönderilmesine,
12- Karar örneginin Seçmen Kütügü Genel Müdürlügünce
Kurulumuzun resmi internet sitesi
www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına ve il ve ilçe seçim kurulu
baskanlıklarına iç-mail olarak gönderilmesine,
16/3/2013 tarihinde oybirligi ile karar verildi.
Baskan Baskanvekili Sadi GÜVEN
ÜYELER: Turan KARAKAYA, Muharrem COSKUN, Mehmet
KÜRTÜL,
Nilgün PEK, Ünal DEMİRCİ, Ali KAYA, İlhan HANAGASI, İbrahim
ZENGİN, Zeki YİĞİT
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder